ALAN SEÇİMİ

ALAN SEÇİMİ NEDEN ÖNEMLİDİR?

Alan seçimi; lise hayatınızın, üniversite günlerinizin ve meslek hayatınızın en önemli kararlarından biridir.

• Alan seçimi yapmak, ilgi ve yeteneklerinizi geliştirebileceğiniz, kendinizi ifade edebileceğiniz bir mesleği yapmaya karar verdiğiniz en önemli dönemlerden biridir. Farklı düşüncelerin etkisinde kalarak verilen yanlış bir karar, hiç ilgi duymadığınız bir mesleği yapmanıza neden olabilir.
• Uygulanmakta olan sınav sisteminde adaylar, seçtikleri alanlara göre değerlendirilmekte ve puanlama sistemi buna göre yapılmaktadır. Alan içi ve alan dışı tercihlerde önemli oranda puan farkı oluşmaktadır. Istediği alanda eğitim alan ve bu alanda üniversite tercihi yapmak isteyen bir aday her durumda avantajlı olacaktır.
• YGS, LYS sınav sisteminde lisede aldığınız notlar, okulunuzun AOBP ve YGS ortalaması ve seçilen alanın devamı niteliğindeki programlar büyük önem taşımaktadır.
• Lise öğrencilerine seçecekleri meslekler sorulduğunda tercihlerinin eskiden beri bililen birkaç meslek üzerine toplandığı görülmektedir. Tercihlerdeki bu yığılma, bireysel farkların zenginliği ile uyuşmaktadır.
• Bir alanı seçmeye karar vermeniz o alandaki lisans programları üzerine eğitim almak istediğinizin diğer programlara karşı ilgi duymadığınızın göstergesidir.
• Alan seçmek bir konuda uzmanlaşmaya başlamanızın ilk adımıdır. Hangi konuda uzmanlaşmak istediğiniz seçeceğiniz alanla paralellik gösterir.
• Sevilmeyen bir işte başarılı olma şansı düşüktür. Doğru alan seçimi yapmak, doğru meslek seçimi yapmakla eşdeğer sayılabilir. Seçilen mesleğin, kişinin yetenek ve ilgilerine uygun olması kişinin işinde yeterli doyuma ulaşmasını, daha başarılı olmasını dolayısıyla da mesleki saygınlığının artmasını sağlayacaktır.

ALAN SEÇİMİ YAPARKEN NELERE DİKKAT ETMELİSİNİZ?

Kalabalıkların gittiği her yön doğru yol değildir. Çevrenizdeki pek çok arkadaşınız aynı alan seçiyor diye, ilgi duymadığınız bir alanı seçmeyin.

• Ilgi duyduğunuz ve yeteneğinizin olduğunu düşündüğünüz alan hangisi ise tercihinizi ondan yana kullanın.
• Alan seçimi yaparken sınıf öğretmenlerinizle, rehber öğretmenlerinizle ve ailenizle mutlaka değerlendirmede bulunun.
• Seçeceğiniz alanın ileride size hangi mesleklere taşıyacaını iyice araştırın.
• Öğrencilerin gerekçi olmayan seçimler yapmalarına neden olan faktörlerden biri de, çalışma dünyasından yeterinci haberdar olmayışlarıdır.
• Kendinizi iyi hissedeceğiniz ve verimli olabileceğinizi düşündüğünüz bir alanı seçin.
• Hangi alanı seçmeniz gerektiğine karar veremiyorsanız, rehberlik servisinden alan ve meslek seçimine yardımcı olabilecek testleri uygulamasını isteyin.
• Dersleri iyi olan arkadaşlarınız o alanı seçiyor diye başarısız olacağınız bir alanı seçmeyin, sizin gerçek yeteneğiniz ne ise o doğrultuda tercihler yapmanız sizin o alanda dolayısıyla mesleğinizle başarılı ve mutlu olmanızı sağlayacaktır.
• Seçtiğiniz alanı belli bir sure içerisinde değiştirebileceğinizi unutmayın ancak, "Nasılsa ileride istediğim alanı yeniden seçerim" diyerek zaman ve enerji kaybına neden olacak kararlar vermeyin.
• Şimdi yapacağınız seçimin yaşamınızı büyük ölçüde etkileyecek/değiştirecek bir seçim olduğunu unutmadan karar verin.

SEÇMEYİ PLANLADIĞINIZ MESLEK HAKKINDA SORMANIZ GEREKEN SORULAR

Mesleği yapanların görevleri.

• Çalışma ortamı.
• Çalışma ortamı.
• Çalışma şartları.
• Mesleğin gerektirdiği yetenekler.
• Mesleğe hazırlanma.
• Mesleğin getireceği maddi kazanç.
• Mesleğin geleceği.

AYRINTILARI İLE ALAN SEÇİMİ

ÖNEMLİ TANIMLAR

ORTAK DERSLER: Öğrencinin okulu bitirinceye kadar almakla yükümlü olduğu derslerdir.

• ALAN DERSLERİ: Öğrenciyi hedeflediği yüksek öğrenim programlarına veya mesleğe, iş alanlarına yönelten ve ona bu yönde gelişme imkanı sağlayan derslerdir.
• SEÇMELİ DERSLER: Öğrencilerin yöneldiği alanda gelişmelerine veya ilgi ve istekleri doğrultusunda çeşitli programlarda ilerlemelerine, kişisel yeteneklerini geliştirmelerine imkan sağlayan derslerdir.
• ORTALAMA YÜKSELTME SINAVI: Okula devam eden öğrenciler için öğrenim gördükleri sınıfta başarılı ya da başarısız oldukları derslerden yapılan sınavdır. Bir öğrenci, başarılı ya da başarısız olduğu en fazla 4 dersten bu sınava katılabilir.
• SORUMLULUK SINAVI: Önceki yıllardan başarısızlığı bulunan öğrencilerin başarısız oldukları derslerden yapılan sınavdır.

Ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavları, ders kesiminden bir hafta sonra başlar ve üç hafta içerisinde yapılır. Sorumluluk sınavları ayrıca ikinci dönemin ve eylül ayının ilk haftasında da yapılabilir.

ALAN SEÇİMİ NE ZAMAN YAPILIR?

Alan seçimi 9. sınıfın sonunda ders kesiminden itibaren Ortalama Yükseltme ve Sorumluluk Sınavlarının bitimini izleyen günler içinde yapılır.

OKULLARDA HANGİ ALANLAR BULUNMAKTADIR?

·         FEN BİLİMLERİ ALANI

• TÜRKÇE MATEMATİK ALANI

• SOSYAL BİLİMLER ALANI

• YABANCI DİL ALANI

OKULDA BÜTÜN ALANLAR AÇILIYOR MU?

Bir alanın açılması için en az 8 öğrencinin bu alana yönelmesi gerekir. Eğer yeterli sayıda öğrenci yoksa, öğrencilerin alan açılan okullara yöndendirilmesi sağlanır. Bu tip bir uygulamada öğrencilerin kaydı, kendi okullarında kalır.

ALAN NASIL BELİRLENİR?

Öğrenciler, ilköğretimdeki yöneltme esas ve ölçütleri de dikkate alınarak kendisinin ve velisinin görüşü doğrultusunda ilgili müdür yardımcısı, sınıf rehber öğretmeni ve okul rehber öğretmeni tarafından ilgi, istek, yetenek ve derslerdeki başarı durumuna göre alanlara yönlendirilir.

• Alana kaynaklık eden derslerin hepsinden başarılı olan öğrenciler istedikleri alanı seçebilirler.
• Alana kaynaklık eden derslerden başarısız dersi bulunup bu derslerin yıl sonu notlarının ağırlıklı ortalaması en az 2.5 olanlar o alana yönlendirilir.

NOT ORTALAMASI HİÇ BİR ALANA YETMEYEN ÖĞRENCİLER NE YAPACAKLARDIR?

Alan seçmek için gereken başarı durumuna sahip olmayan öğrencilerin ise alana kaynaklık eden derslerinin yıl sonu ortalamalarına bakılır. Bu öğrenciler hangi alana kaynaklık eden derslerin ortalaması yüksekse o alana yönlendirilir.

NOT ORTALAMASI HİÇBİR ALANA YETMEYEN ÖĞRENCİLER ORTALAMA YÜKSELTME SINAVI İLE İSTEDİKLERİ ALANA GEÇEBİLİRLER Mİ?

Alan seçimi ortalama yükseltme sınavlarından sonra yapılmaktadır. Bu nedenle öğrenciler en fazla 4 ders olmak üzere ortalama yükseltme sınavlarına girebilecek ve istedikleri alanı seçme şansına sahip olabileceklerdir.

ALANLARA HANGİ DERSLER KAYNAKLIK ETMEKTEDİR?

FEN BİLİMLERİ ALANI

MATEMATİK

FİZİK

KİMYA

BİYOLOJİ

TÜRKÇE-MATEMATİK ALANI

DİL VE ANLATIM

TÜRK EDEBİYATI

MATEMATİK

SOSYAL BİLİMLER ALANI

DİL VE ANLATIM

TÜRK EDEBİYATI

TARİH

COĞRAFYA

YABANCI DİL ALANI

DİL VE ANLATIM

TÜRK EDEBİYATI

YABANCI DİL

10. SINIFIN SONUNDA ALAN DEĞİŞİKLİĞİ YAPILABİLİR Mİ?

Bir öğrenci ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen 10 iş günü içinde not şartı aranmaksızın alanını değiştirebilir.

• Öğrenci, seçtiği yeni alanın 10. sınıfta aldığı derslerinden sorumlu tutulur. Bu derslerin sorumluluk sınavlarına girer.
• Öğrenci yeni alanında okutulmayan ve önceki alanına ait sorumlu olduğu alan derslerinden muaf tutulur. Ancak, sorumlu olduğu yeni alanına ait diğer derslerin sorumluluğu devam eder.

ORTAÖĞRETİM BOYUNCA KAÇ KEZ ALAN DEĞİŞİKLİĞİ YAPILABİLİR?

Okul nakilleri dışında alan değişikliği öğrenim süresince bir defa yapılır.

9. SINIFLAR İÇİN SINIF GEÇME

Tüm dersleri geçer (2 ortalama) olduğunda sınıf geçilir.

• Bir yada birden fazla dersten zayıfı varsa; yıl sonu ağırlıklı not ortalaması 2.50 ve üzerinde ise ortalama ile sınıfını geçer.
• Dil anlatım dersi ortalama ile başarılı sayılamaz, o dersten öğrencinin geçer not alması gerekir.
• Yıl sonu ağırlıklı not ortalaması 2.50'nin altında ise en fazla üç dersten bir üst sınıfa sorumlu olarak geçilebilir.

DOĞRU YERDE MİSİNİZ?

Yavru deve annesine sormuş:

"Anne bizim boynumuz neden uzun?"

Anne cevaplamış:

"Uzaktan gelebilecek tehlikeleri çölde rahatlıkla görebilmek için yavrum."

"Peki anneciğim, bizim neden hörgücümüz var?"

"Çöl sıcaklarına uzun sure katlanabilmek için yavrum."

"Peki anne kirpiklerimiz neden bu karar uzun?"

"Onlar bizi çölün kumlarından korur yavrum, kum fırtınasından korunmanıza yardım eder."

"Anne, ama bizim topnaklarımız ne işe yarıyor?"

"Çölde rahat yürüyelim, kumlara batmayalım diye yavrum."

Ve yavru deve son noktayı koyar:

"Peki anne, bizim bu hayvanat bahçesinde ne işimiz var?"

Becerileriniz, yetenekleriniz, özellikleriniz ve tecrübeleriniz sadece doğru yerdeyseniz işinize yarar.